تاریخچه برند چری + بررسی همه مدل‌های ماشین چری در ایران

برند چری: دولتی یا مستقل؟

برند چری از عجیب‌ترین خودروسازان چین است؛ چری به طور رسمی یک شرکت دولتی به حساب می‌آید، اما در طول عمرش بیشتر رفتار یک استارتاپ مستقل را نشان داده است. چری مانند بسیاری از تولیدکنندگان چینی کار خود را با خرید فناوری آغاز کرد، اما توسعه داخلی را بسیار سریع‌تر از رقبای دولتی‌اش پیش برد. در واقع شرکت خودروسازی چری مدتی مانند جیلی، استراتژی چند برندی را به کار گرفت و بر خلاف بیشتر شرکت‌های دولتی به سرعت خود را با وضعیت و پسند بازار همگام کرد.

ازادگاه چری یا شهر رودخانه‌ها

اول به سراغ زادگاه برند چری می‌رویم؛ چری در شهر ووهو (Wuhu) بر ساحل رودخانه یانگ‌تسه، چند صد کیلومتر پایین‌تر از هفئی شکل گرفت. قبلاً در مطلب معرفی برند جک گفته بودیم که هفئی در استان آنهویی محل استقرار این برند مشهور چینی است. نیو (NIO) برند خودروسازی دیگر چین نیز هم‌شهری این دو برند به حساب می‌آید.

در سال‌های ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۲ اولین گام‌های خودروسازی در شهر ووهو برداشته شد؛ شرکت تعمیرات خودروی ووهو جیانگ‌نان (Wuhu Jiangnan) در سال 1958 بر اساس کار یک طراح ژاپنی، وسیله نقلیه سه‌چرخی ساخت. یک سال بعد، این شرکت از خودروی جیوجیانگ (Jiujiang) نیز رونمایی کرد. ولی پس از آن دوره رکود اقتصادی پیش آمد و همه این تلاش‌ها متوقف شد.

در شهر ووهو یک کارخانه کشتی‌سازی نظامی متعلق به دولت با سابقه‌ای چند دهه‌ای وجود داشت که در سال 1900 تأسیس شده بود. در سال 2007، هلدینگ چری کارخانه کشتی‌سازی ووهو را خرید؛ بله، چری کشتی هم می‌سازد و آن‌قدر به این صنعت علاقه‌مند است که در سال ۲۰۲۳ کشتی‌سازی دیگری را در وِیهای (شاندونگ) خرید تا خودش کشتی‌های مخصوص حمل خودرو و کامیون‌هایش را برای صادرات جهانی تولید کند.

به شهر ووهو برگردیم؛ در این منطقه تجارت و تولید پارچه مدت‌ها رونق داشت، اما در دهه 1980 صنعت نساجی دچار افول شد. مسئولان شهر که به دنبال فرصت‌های صنعتی جدید بودند به گزینه‌ای بهتر از خودروسازی نرسیدند و تصمیم گرفتند ووهو را به شهر خودروسازان تبدیل کنند.
شرکت خودروسازی تونگبائو (Tongbao Automobile)

اولین خودرو در منطقه ووهو در اکتبر سال 1992 توسط کارخانه خودروسازی یوآنهو (Yuanhu) ساخته شد. این محصول یک سدان کوچک با بدنه فایبرگلاسی به نام Tongbao WHW5010QC بود که اطلاعات یا تصویر خاصی از آن در دست نیست. پس از آن یوآنهو یک پیکاپ دونفره هم تولید کرد.

در سال 1997 کارخانه به خودروسازی ویژه ووهو تغییر نام یافت و ماشین دیگری به نام Tongbao WHW6400CH را روانه بازار کرد. این خودروی MPV کوچک هم بدنه‌ای از فایبرگلاس داشت که روی شاسی فاو جیلین سوار می‌شد و موتور 1 لیتری Dongan نیرو محرکه آن را تأمین می‌کرد. فروش عمومی این دو مدل بسیار محدود بود و عمدتاً به عنوان تاکسی شهری به کار می‌رفتند. البته علاوه بر این دو خودرو، تانگبائو تعداد اندکی ماشین هیوندای اکسنت را نیز مونتاژ ‌کرد.

مدل تونگبائو WHW6400CH (مینی‌ون با پلتفرم چانگان)

تونگبائو که نرخ تولید و فروش پایینی داشت در سال 20۰1 سعی کرد با یک خودروسازی متعلق به یوگسلاوی و آمریکا به نام ورلد استار (WorldStar) همکاری کند، اما نتیجه‌ای نگرفت. دو سال بعد، با چانگان به توافق رسید، ماشین‌های فایبرگلاس را کنار گذاشت و شروع به ساخت ون‌های کوچک چانگان تحت برند تونگبائو کرد. این همکاری تا سال 2008 ادامه یافت اما به موفقیت خاصی نرسید.

در سال 2004 عمده سهام خودروسازی تونگبائو به تولیدکننده موتورسیکلتی به نام زونگشن فروخته شد و نام آن به خودروسازی زون‌شن-تونگبائو تغییر یافت. فعالیت این شرکت در سال ۲۰۱۶ به تصمیم دولت چین متوقف شد.

کشتیِ به‌گل‌نشسته

احتمالاً همه موافق‌اند که کارخانه‌ای با تولید سالانه هزار خودرو را نمی‌توان فعال صنعت خودروسازی دانست. در واقع تونگبائو فصل اول داستان طولانی‌ای بود که در نهایت به تأسیس شرکت خودروسازی چری منتهی شد. مقامات ووهو که بلندپروازتر از این ارقام بودند در سال 1993 به سراغ یک شرکت دارویی محلی به نام سانجیو رفتند که صاحبانش به مونتاژ خودرو علاقه داشتند. کار تا حمایت مالی و توافق‌های اولیه هم پیش رفت، اما باز هم سیاست‌های دولت چین مانع از پیشرفت پروژه شد.

مقامات شهر ووهو در تلاش برای تحقق پروژه سانجیو به گنگ ژائوجی، رئیس و مدیر کل سابق گروه خودروسازی فاو برخوردند. ژائوجی ارتباطات فراوان، مهارت خود در مذاکره و شناختش از فاو را به کار گرفت. حاصل این تلاش‌ها تأسیس کارخانه شاسی‌سازی ووهو-فاو-یانگ‌زی بود که عمدتاً شاسی اتوبوس‌ و کامیون‌ می‌ساخت. اما کیفیت و کمیت تولید برای خودروسازی به عظمت فاو ناامیدکننده بود و در سال 1995 از پروژه کنار کشید.

البته فعالیت کارخانه شاسی‌سازی ادامه یافت و تولیدش در طول سال‌ها گسترش پیدا کرد. در سال 2006 کارخانه به شرکت خودروسازی چری (Chery Automobile) فروخته شد. چری آن را به طور کامل بازسازی کرد و ظرفیت تولید سالانه را به ۸۰ هزار کامیون سبک و اتوبوس ارتقا داد.

پیش‌برد سه پروژه متوالی نه‌چندان موفق به‌تدریج بودجه خودروسازی ووهو را تحلیل می‌بُرد که کمک‌های مالی دولت چین از راه رسید. در سال 1996 یین تونگیو که سابقه مدیریت در شرکت فاو-فولکس واگن را داشت به عنوان مدیر فنی پروژه خودروسازی ووهو انتخاب شد. ژان شیالای مدیر اداری ووهو با یک استدلال ساده او را متقاعد کرد که شغل جذابش را رها کند و به ماجراجویی نامطمئن ووهو بپیوندد: «چرا برای خارجی‌ها کار ‌کنی، وقتی می‌تونی رهبر یه برند جدید خودروی چینی باشی؟»

یین تونگیو، مدیرفنی شرکت چری

یین کار خود را با بودجه‌ای بسیار محدود در یک کارخانه آجری متروک آغاز کرد که نه سیستم گرمایش داشت نه تهویه مطبوع. با این همه، همراه تعدادی از همکاران قدیمی‌اش از شرکت فاو مشغول راه‌اندازی شرکت خودروسازی شد.

پس از مدتی مقامات دولتی شهر ووهو و استان آنهویی به حمایت از این پروژه پرداختند و به تدریج اوضاع بهتر شد. در روز 18 مارس 1997 شرکت تولید قطعات خودروی آنهویی که اکنون سرمایه‌‌‌ای چند میلیون یوانی در اختیار داشت، به طور رسمی ثبت شد. دست‌اندرکاران قصد داشتند ابتدا خط تولید موتور ماشین راه‌اندازی کنند، سپس آن‌ را به شرکت صنعتی ساخت انواع قطعات خودرو گسترش دهند و در نهایت دست به ساخت خودروهای کامل بزنند.

اما قبل از این‌ها، شرکت باید نامی برای برند خود انتخاب می‌کرد. در چین معمولاً نام برند پروژه‌هایی که از حمایت دولت برخوردار است بر اساس محل جغرافیایی استقرار (شهر، منطقه، استان) انتخاب می‌شود، اما این مورد تفاوت داشت. ژان و یین ساعت‌ها گفت‌وگو کردند و به چندین گزینه مختلف رسیدند، اما در نهایت نام «چری» را برای برند خود برگزیدند. چری در زبان چینی به صورت Qirui نوشته می‌شود و به معنای چیزی است که با «خوش‌اقبالی غیر معمول» همراه باشد. به این ترتیب پروژه خودروسازی ووهو رسماً به شرکت خودروسازی چری (Chery Automobile Co., Ltd) تغییر نام داد.

Chery Automobile Co., Ltd

برند چری و خرید فناوری

برند چری در آغاز کارش هیچ‌‌ فناوری اختصاصی‌ای نداشت و مجبور بود به سراغ خرید فناوری برود. اما این کار آسان نبود، چون خودروسازان بین‌المللی علاقه چندانی به همکاری با یک استارتاپ ناشناخته چینی نداشتند. مالکان برند چری ابتدا به خرید یک خط مونتاژ موتور ماشین متعلق به برند سئات (Seat) علاقه نشان دادند، اما فولکس واگن که سهام‌دار اصلی این برند اسپانیایی بود فعالیت آن را متوقف کرد. پس از آن مدیر فنی چری به سراغ خط مونتاژ قدیمی فورد در ولز رفت که موتور ماشین می‌ساخت. خرید این خط تولید و حق امتیاز طراحی‌های آن برای شرکت چری 30 میلیون دلار هزینه داشت.
موتور ماشین، ساخت چری

موتور ماشین، ساخت چری

چری یک مرکز کاملاً جدید در چین ساخت و تیمی از مهندسان فورد به ووهو رفتند تا ماشین آلات مونتاژ را در آن نصب کنند. پس از مدتی یین مهندسان بریتانیایی را به دلیل برخی ناسازگاری‌های حرفه‌ای به خانه فرستاد. او و تیمش مطالعات لازم را درمورد تمام تجهیزات انجام دادند، کتابچه‌های راهنما را ترجمه کردند و پس از یک سال و نیم، نصب خط مونتاژ را به پایان رساندند. پس از رفع یک‌سری اشکالات و اجرای آزمایشی، در روز 27 آوریل 1999 تولید موتورهای ماشین با برند چری آغاز شد.

البته در این مدت مدیر فنی چری تماس خود را با کارخانه سیت اسپانیا حفظ کرد، چون با توجه به سابقه‌‌‌اش در فولکس واگن قصد داشت از شاسی جتای فولکس واگن برای تولید ماشین چری استفاده کند. در این میان تولیدکننده اسپانیایی، فولکس واگن را دور زد، یعنی فناوری سدان کامپکت خود به نام تولدو (Toledo) را به چری فروخت. البته خبری از بدنه یا قالب ماشین نبود و چری کپی‌های ماشین سئات تولدو را با بدنه‌ای تولید کرد که یک شرکت تایوانی می‌ساخت.

در روز 18 دسامبر سال 1999، اولین ماشین چری فِنگ‌یون (Chery Fengyun) از خط تولید خارج شد. این کپی چینیِ تولدوی اسپانیایی از موتور 1.6 لیتری فورد استفاده می‌کرد و قیمتش دوسوم قیمت سدان جتای فولکس واگن (ساخت چین) بود. تا اینجا تولید اولین ماشین چری خیلی خوب پیش رفته بود، اما یک مشکل بزرگ وجود داشت: برند چری مجوز تولید ملی نداشت و نمی‌توانست خودرویش را در خارج از استان آنهویی بفروشد.

آغاز فروش ماشین چری در سطح ملی

در آن زمان سیاست‌های صنعت خودروسازی چین فقط درصورتی به یک شرکت کوچک اجازه تولید در سطح کشور را می‌داد که حداقل با یکی از «سه تولیدکننده بزرگ» این صنعت، یعنی فاو، دانگ‌فنگ یا سایک همکاری کند.

با توجه به روابط قبلی برند چری با فاو، بدیهی‌ترین انتخاب توافق با فاو بود. اما مدیران این برند تمایلی به همکاری نداشتند، چون شریک آلمانی آن‌ها، فولکس واگن از ماشین چری که رقیب مستقیم سدان جتا و دارای فناوری یکسان با آن بود، دل خوشی نداشت. دانگ فنگ هم در آن زمان کامیون تولید می‌کرد و شرکتی زیان‌ده به حساب می‌آمد. بنابراین فقط برند سایک موتورز باقی می‌ماند.

شرکت سایک موتورز برای همکاری در زمینه مجوز تولید، ۲۰ درصد از سهام خودروسازی چری را درخواست کرد. چری پذیرفت تا بتواند از اوایل سال 2001 اولین فروش ماشین خود را در سراسر چین آغاز کند. آمار تولید برند چری که در سال 2000 فقط دو هزار خودرو بود در در دسامبر 2001 با افزایشی ۱۵ برابری به رقم سی هزار رسید و در اوایل سال 2003، صد هزار ماشین چری از خط تولید خارج شد.

مدل ۲۰۰۲ چری فنگ‌یون که مجوز فروش در کل چین داشت.

این رشد چشمگیر و غافل‌گیرکننده، توجه سایک موتورز را برانگیخت و مدیران آن چری را تحت فشار قرار دادند تا سهام بیشتری به سایک واگذار کند. دست‌اندرکاران چری اما مخالف بودند. پس از دو سال اختلاف و کشمکش، سایک موتور سهام چری را به مالکان اولیه بازگرداند و چری هم مجوز تولید کشوری خود را دریافت کرد.

در سال 2003، تولید کشوری کپی چینی تولدوی سئات با نام ماشین چری فِنگ‌یون آغاز شد. این خودرو از نظر اندازه و فناوری با سدان جتای فولکس واگن که فاو- ووهو تولید کرده بود، شباهت داشت، اما بسیار ارزان‌تر بود. به همین دلیل فروش نسبتاً خوبی داشت و زمینه‌ساز رشد برند چری به‌عنوان یک خودروساز جدید شد.

خانواده تولدو

حالا چری خط تولید سدان کامپکت فنگ‌یون (با نام جهانی Fulwin) و امتیاز طراحی ماشین سئات را در اختیار داشت و می‌کوشید خلاقیت خود را در تغییر آن‌ها به کار بندد. این سدان کوچک تا سال 2006 چندین بار دستخوش تغییر و به‌روزرسانی شد که مدل لیموزین کشیده فنگ‌یون (با 20 سانتی‌متر افزایش فاصله محوری) نمونه آن بود. چری اعلام کرد که این ماشین با موتور BMW تولید می‌شود و با این ترفند بازاریابی فروش آن را افزایش داد. البته این موتور در واقع ساخت شرکت برزیلی Tritec بود که به ب‌ام‌و تعلق داشت.

chery-fengyun-limousine

لیموزین چری فنگ‌یون

در سال 2003، ماشین چری Qiyun (Cowin) معرفی شد که از نظر ظاهر و فناوری شباهت بسیاری به فنگ‌یون داشت اما ارزان‌تر بود. در سال 2010، نام این خودرو به Cowin-2 تغییر یافت و تولید آن تا سال 2016 ادامه یافت. در آن زمان دیگر برند چری موتور ماشین‌هایش را خود طراحی می‌کرد.

آخرین گونه خودروی چری از این خانواده از ترکیب قسمت جلوی فنگ‌یون با یک جعبه بار بزرگ در عقب متولد شد. این ماشین چری به فولکس واگن کادی شباهت داشت و در مدل‌های باری و مسافری موجود بود. چری در ابتدا ماشین را Chery Qirui (یا Karry) نامید. در سال 2006، چری سرانجام سهام فاو-یانگ‌زی را خرید و نام وسایل نقلیه تجاری چری را برای آن انتخاب کرد. پس از آن انواع مدل‌های ماشین تجاری چری تحت برند Karry عرضه می‌شد. فروش ماشین چری کاری (Karry Youyi) تا سال 2012 ادامه داشت.
چالش‌های فنی چری

دست‌اندرکاران شرکت چری می‌دانستند که تولید یک محصول برای پرورش یک برند کافی نیست. اما چری بدون هیچ تجربه یا سابقه‌ای از صفر در صنعت خودروسازی شروع به کار کرده بود و چالش بزرگی پیش رو داشت.

شرکت‌های خودروسازی دولتی بزرگ در چین اغلب شریک خارجی‌ای داشتند که با هم شرکت سرمایه‌گذاری مشترک به راه می‌انداختند. این شریک معمولاً پلتفرم و موتور ماشین را تأمین می‌کرد و برند چینی به سراغ طراحی بدنه می‌رفت. اما داستان استارتاپ‌های خصوصی خودروسازی متفاوت بود؛ آن‌ها اغلب کار خود را از خرید محصولی متوقف‌شده یا خط تولیدی متروکه و راه‌اندازی واحد تحقیق و توسعه شروع می‌کردند. بسیاری از استارت‌اپ‌ها ظرفیت محدودی داشتند ولی چندان نگران مالکیت معنوی نبودند و صرفاً محصولات رقبا را مهندسی معکوس می‌کردند.

چری هم کارهایی از این دست انجام داد؛ مقامات شرکت به دنبال شریک مناسبی بودند که بتواند پلتفرم فناوری یا حتی محصول نهایی را برایشان فراهم کند. با این حال تونگیو به‌عنوان مدیر فنی چری بیشتر به تولید و توسعه محصولات اورجینال تمایل داشت.

اما پس از راه‌اندازی چندین گروه تحقیق و توسعه، طراحی خودرو یا پیشرانه جایگزین، تونگیو هم ترجیح داد با شرکای معتبر بین‌المللی همکاری کند. پیش از آن چری با شرکت‌های بزرگ اروپایی مانند بوش و ریکاردو کار کرده بود و تونگیو هم به سراغ استودیوهای مشهور طراحی خودرو مانند پینین فارینا و برتونه ایتالیا رفت.

یکی از نتایج رویکرد تونگیو راه‌اندازی خط تولید موتور ماشین با نام ACTECO توسط برند چری است؛ چری یک کارخانه تولید موتور ماشین فعال داشت، اما همچنان موتوری با طراحی نسبتاً قدیمی فورد را تولید می‌کرد. تونگیو با همکاری کمپانی اتریشی AVL، خط تولید کامل موتورهای جدید به راه انداخت. از آن به بعد چری موتورهای خود را تحت عنوان ACTECO تولید می‌کرد که دستاوردی نسبتاً استثنایی در بین برندهای خودروسازی چین به حساب می‌آمد.

همکاری برند چری با دوو موتورز کره جنوبی

در سال 2000، هیئتی از نمایندگان سه خودروساز محلی استان آنهویی، یعنی تونگبائو، آنچی و چری به کره جنوبی رفتند تا با مدیران دوو موتورز دیدار کنند.

دوو موتورز در دهه ۱۹۹۰ خودروسازی بزرگ با صادرات به کشورهای مختلف بود، اما در سال 2000 به دلیل وقوع بحران مالی آسیا در آستانه ورشکستگی قرار داشت. در واقع در آن زمان دوو به شدت به پول نیاز داشت و چینی‌ها یک محصول می‌خواستند. قرعه به نام ماشین کوچکی به نام دوو ماتیز افتاد که طراحی مدرن و کاربرپسندی داشت و در بازارهای آسیایی بسیار موفق ظاهر شده بود. دوو ماتیز را در اصل خودرو استودیوی ایتال‌دیزاین به عنوان کانسپتی برای فیات طراحی کرد، اما برند ایتالیایی آن را نپسندیده بود.

تونگبائو و آنچی از ماتیز استقبال نکردند ولی چری طرح این هاچ‌بک کوچک دوو را برای تولید انتخاب کرد.

طراح ارشد دانگ فنگ سیتروئن و مسئول مدل‌های فوکانگ که با تلاش‌های تونگیو به چری پیوسته بود تغییرات ظریفی در طراحی ماتیز ایجاد کرد. اضافه کردن سپر جلوی جدید که چهره‌ای لبخندزنان به ماشین می‌داد از همین تغییرات بود. این ماشین چری در سال 2003 با موتور 800 سی‌سی ACTECO و نام Chery QQ وارد بازار چین شد. چری کیوکیو زیبا، ارزان و خوش‌ساخت بود و فروش آن با موفقیتی بزرگ همراه شد.

این هاچ‌بک چینی‌ پس از یک فیس‌لیفت کوچک در سال 2006 به QQ3 تغییر نام داد. هم‌زمان، چری به سراغ معرفی مدل‌هایی رفت که با تغییرات اندک در محصول اولیه تولید کرده بود. QQ6 یک مدل سدان بود و QQme یک سوپرمینی دودر با طراحی ظاهری نسبتاً عجیب و غریب. بعدها نام QQ6 به Cowin-1 تغییر یافت. در نام آخرین گونه از این خانواده که کراس اوور کوچک A1 بود، دیگر QQ دیده نمی‌شد. مدل‌های مختلف QQ تا سال 2015 تولید شدند و پس از آن مدل‌های موفق نسل دوم جای آن‌ها را گرفت.

chery-qq series

ماشین‌های چری سری QQ
خشم شورلت و جنرال موتورز از چری

دوو موتورز از مشکلات مالی جان سالم به در نبرد و ورشکست شد. جنرال موتورز دارایی‌های شرکت کره‌ای را خرید و نام آن را به صورت جنرال موتورز کره (GM Korea) درآورد. پس از آن ماتیز با نام شورلت اسپارک به ایالات متحده راه یافت و در آنجا نیز فروش موفقی داشت. آمریکایی‌ها این خودرو را با نام شورولت لچی (و بعدها بائوجون لچی) در چین معرفی کردند تا رقیب مستقیم ماشین QQ Chery باشد.

مهندسان شورلت پس از بررسی این ماشین چری متوجه شباهت چشمگیر ساختار بدنه، طراحی خارجی و داخلی و اجزای کلیدی آن با محصولات خود شدند. در دسامبر 2004 شورلت در چین از چری به دلیل سرقت مالکیت معنوی شکایت کرد. این پرونده بیرون از دادگاه حل و فصل شد، اما چری با تکذیب کپی کردن طرح ماتیز، همیشه ادعا داشت هزینه دسترسی به طراحی را پرداخته بوده است.

چری علاوه بر طرح ماتیز، نقشه‌های طراحی‌ یک سدان سایزمتوسط دوو به نام مگنوس را نیز به دست آورده بود. این خودرو هم مانند ماتیز، پس از تغییراتی ظریف در طراحی و تقویت با موتورهای ACTECO در سال 2003 با نام چری ایستار (یا اسم چینی Dongfangzhizi و بعدها Cowin-3) به بازار عرضه شد. فروش مگنوس بسیار کمتر از ماتیز بود و به دلایلی جنرال موتورز به خود زحمت نداد از چری به خاطر این خودرو شکایت کند.

Chery-Daewoo

بازی عوض می‌شود

اما این اولین و آخرین باری نبود که چری به کپی‌برداری متهم می‌شد؛ این شرکت در سال 2005 از یک شاسی‌بلند کامپکت به نام تیگو رونمایی کرد که شباهت شدیدی با تویوتا RAV4 داشت. یک سال بعد ماشین چری A5 (که بعداً به Cowin-3 تغییر نام یافت) با شباهت بالا به نیسان آلتیما از راه رسید. مبنای فنی این مدل‌ها پلتفرم مگنوس/ایستار بود، اما طراحی بدنه آن‌ها بسیار شبیه به تویوتا و نیسان به نظر می‌آمد.

Chery tiggo

طرح‌های اولیه چری تیگو و چری ای فایو بحث‌برانگیز شد، اما ظاهراً تلاش‌های تونگیو نتیجه داده بود و تا سال 2008 همه چیز را متحول کرد. در طول جشنی که در آگوست 2007 به مناسبت رسیدن برند چری به رقم تولید یک میلیون ماشین برگزار شده بود، تونگیو چری A3 را معرفی کرد. این خودرو پیش از آن در نمایشگاه خودروی پکن 2006 به عنوان یک خودروی مفهومی معرفی شده بود. چری پس از اعلام این خبر، کمپین تبلیغاتی بزرگی به راه انداخت که «آزمایش رانندگی دائمی» ۶۶روزه از پکن تا ووهو بخشی از آن بود. اولین خریداران در تابستان 2008 ماشین چری A3 خود را دریافت کردند.

اما چری A3 چه ویژگی خاصی داشت که چهره برند چری را در میان مردم تغییر داد؟ تا آن زمان محصولات چری فروش بسیار خوبی داشتند، اما همه چری را یک برند اقتصادی می‌دانستند. چری QQ و مدل‌های مبتنی بر تولدو ماشین‌های محبوبی بودند، اما محصولاتی ارزان و نه چندان پیشرفته به حساب می‌آمدند. مدل‌های بعدی ماشین چری کیفیت مناسب‌تر و قیمت بالاتری داشتند، اما کپی محصولات خودروسازان معروف بودند. چری A3 با همه این ماشین‌های قبل از خود تفاوت داشت.

طراحی ماشین چری A3 را استودیوی معروف پینین‌فارینا انجام داده بود. بنابراین کاربران با یک سدان کامپکت با ظاهری مدرن و متعادل روبرو بودند که هویت خاص خود را داشت و به هیچ رقیبی شبیه نبود. پلتفرم ماشین را خود شرکت چری توسعه داده بود. بدنه فولادی چری A3 مقاومت بالایی داشت و گزینه‌های ایمنی آن شامل کیسه هوا و فناوری‌ ترمز ABS و EBD بود. چری A3 نیرومحرکه خود را از موتورهای ارتقایافته ACTECO با حجم 1.6 تا 2 لیتر تامین می‌کرد.

ماشین چری A3 اولین خودروی ساخت چین بود که در تست ایمنی مؤسسه China-NCAP موفق به کسب 5 ستاره ایمنی شد. همچنین این محصول برند چری نقطه عطفی در صنعت خودروسازی چین به حساب می‌آمد، چون پیش از آن خودرویی با طراحی مدرن، زیبا و بی‌ادعا با فناوری روز و ایمنی خوب از یک سازنده چینی به بازار نیامده بود. علاوه بر آن، Chery A3 قیمت مناسبی هم داشت که آن را به گزینه‌ای جذاب تبدیل می‌کرد.

A3 تصویر برند چری بهبود بخشید داد و فروش خوبی داشت. البته رقیب محصولات تولیدشده در همکاری با شرکت‌های خارجی مانند تویوتا یا فولکس واگن به حساب نمی‌آمد، اما فاصله چری را با رقبای داخلی به شدت افزایش داد. پس از عرضه A3، فروش داخلی چری از بیش از ۳۰۰ هزار ماشین در سال 2008 به ۵۵۰ هزار دستگاه در سال‌های 2010 و 2011 رسید.
استراتژی چند برندی

در سال 2009، با هدف اصلاح تصویری که از برند چری به‌عنوان تولیدکننده محصولات ارزان‌قیمت ایجاد شده بود، اقدامات جدیدی برای متنوع‌سازی سبد این برند آغاز شد که مشابه استراتژی جیلی بود. چری قصد داشت با معرفی سه برند جدید به شرکتی چند برندی تبدیل شود:

برند کاری Karry (Qirui) برای خودروهای تجاری سبک چری از جمله میکروون و کامیون‌؛
برند ریچ (Riich) برای انواع ماشین لوکس چری با طراحی‌ متمایز و مشخصات فنی بهتر (سدان Riich M1 Riich M5 و کراس اوور Riich X1 و سدان Riich G6 با موتور 2 لیتری توربوشارژ ACTECO با قدرت 200 اسب بخاری)؛
برند Rely یا (Weilin) برای خودروهای تجاری سبک چری وعمدتاً MPV (ماشین Rely V5 یا همان چری ایستار کراس، شاسی‌بلند X5 و ون‌های سری H با بدنه تویوتا هایس)؛

البته فعالیت دو برند اول پس از سه سال متوقف شد.

ماشین چری کاری (تجاری)

ماشین چری سری ریچ

ماشین چری سری Rely

تحول بعدی تغییر تدریجی نام همه خودروهای سواری چری به برند کووین (Cowin) بود که درمورد چری E5، سری QQ و تیگو اعمال نشد. پس از آن سدان فنگ‌یون ۲ با اندازه کوچک‌تر و فناوری سری A3 معرفی شد و چری بیشتر بر توسعه مدل‌های شاسی‌بلند و کراس اوور (به جز تیگو) متمرکز شد.

ماشین برند چری فنگ‌یون ۲

در سال ۲۰۱۳ برند کوروس (Qoros) برای ماشین‌های لوکس و پیشرفته چری از همکاری چری با چند سرمایه‌گذار اسرائیلی شکل گرفت.

چری همچنین انواع سدان و هاچ‌بک‌های ساب کامپکت خود را با برند Cowin عرضه می‌کرد. ماشین‌های Chery A2، X3، X5 و E3 بودند یا همان چری تیگو ۳، چری تیگو ۵ و چری E3. کووین V3 نیز یک MPV بسیار ارزان بود. بنابراین تا اواخر سال 2017، برند کووین چری طیف نسبتاً کاملی از وسایل نقلیه ارزان‌قیمت را در اختیار داشت.

ماشین چری سری کووین

در سال 2018 چری هر دو برند کووین و کوروس را فروخت. تولیدکننده جدید به جای نام Cowin از نام چینی Kaiyi استفاده می‌کرد. البته محصولاتش همچنان با فناوری چری تولید می‌شد.

صادرات خودروهای چری

چری صادرات خودروهایش را از سال 2001 آغاز کرده بود. این روند پس از توافق خودروساز چینی با یک معامله‌گر بزرگ خودرو از سوریه به نام البروج ممکن شد. به این ترتیب مدل‌های ماشین چری به بازارهای مختلف در آسیا، خاورمیانه، آفریقا و آمریکای جنوبی راه یافت و روند مونتاژ آن‌ها با همکاری خودروسازان بومی کشورها (مانند مدیران‌خودرو در ایران) آغاز شد.

در سال ۲۰۲۳، چری به جایگاه بزرگ‌ترین صادرکننده خودروی چینی پس از سایک موتور رسید. از همان سال خودروهای چری در بازارهای صادراتی با نام برند Omoda (در روسیه، اروپا، آفریقای جنوبی و مکزیک) یا Jaecoo (سری تیگو) عرضه می‌شوند.

احیای برند چری

چری پس از توقف پروژه چند برندی، کوشید نام برند اصلی‌اش (Chery) را احیا کند. بنابراین یک‌سری سدان‌ با نام آریزو (Arrizo) و یک مجموعه‌ شاسی‌بلند و کراس اوور با نام تیگو (Tiggo) روانه بازار کرد.

سدان‌های سری آریزو شامل این موارد بود:

چری آریزو۷: سدان سایز متوسط و اولین ماشین کاملاً جدید چری (2014)؛
چری آریزو۳: همان سدان ساب‌کامپکت چری E3 بود.
چری آریزو۵
چری آریزو۵ پلاس (Arrizo-GX)
چری آریزو۸

ماشین چری سری آریزو

چری آریزو ۸

مجموعه‌ شاسی‌بلند و کراس اوورهای چری (تیگو) هم تا امروز (سال ۲۰۲۴) این مدل‌ها را در بر می‌گیرد:

تیگو۳
تیگو ۵
تیگو۷
تیگو سون پلاس
تیگو 3X
تیگو 5X
تیگو ۸
تیگو ۸ پرو
تیگو ۸ پلاس
تیگو۹

ماشین برند چری تیگو

چری تیگو

چری تیگو ۹

البته تونگیو از معرفی برندهای جدید دست برنداشت و در سال 2018، برند جدید جتور (Jetour) را جایگزین سری کووین کرد. شاسی‌بلندهای خوش‌قیمت جتور به فروش خوبی دست یافت و کمک کرد چری در سال 2022 برای اولین بار از مرز فروش یک میلیون خودرو در سال عبور کند. جتور X70، X90 و X95 از محصولات این برند فرعی چری است.

ماشین چری جتور
رابطه برند چری با تولید خودروهای الکتریکی و فناوری انرژی نو

چری مدتی نمونه‌های اولیه ماشین تمام‌برقی خود را تحت برند Exeed به نمایش گذاشت و از برچسب iCAR برای نام بسته خدمات یکپارچه خودروهای برقی کوچک خود استفاده کرد (تمدید گارانتی، تعمیر و نگهداری و خدمات دیجیتال). اما در آوریل iCAR 2023 به نام برند خودروهای برقی چری تبدیل شد. چری این ماشین‌های اولیه الکتریکی را به نام‌های iCAR 03 و iCAR GT در نمایشگاه خودرو شانگهای به نمایش گذاشت.

چری از سال 2016 استارتاپی در حوزه ماشین‌های انرژی نو با نام شاندونگ گوجین (سینوگولد) راه‌اندازی کرد که اولین خودروی تولیدی آن (Sinogold GM3) توجه جهانی بسیاری برانگیخت. شیوع کرونا فعالیت‌های این استارتاپ را کاهش داد، اما این روزها توسعه خودروهای الکتریکی با جدیت در آن دنبال می‌شود.

خودروهای الکتریکی چری اِکسید

ورود ماشین چری به ایران

در بخش‌های قبلی هم به استراتژی چندبرندی چری اشاره کردیم و هم از ماشین چری کیوکیو گفتیم که کپی چینی دوو ماتیز به حساب می‌آمد. ورود برند چری به ایران را همین دو عامل رقم زد.
ام وی ام: اولین برند چری در ایران

ام وی ام اولین خودرو برند چری در ایران

در سال ۱۳۸۴ شرکت چری با مدیران‌خودرو از زیرمجموعه‌های کرمان‌موتور برای مونتاژ ماشین Chery QQ به توافق رسید. به روال استراتژی چندبرندی چری، مدیران خودرو برند MVM (Modiran Vehicle Manufacturing Company) را برای عرضه اولین ماشین‌های چری در ایران انتخاب کرد. به این ترتیب Chery QQ با نام MVM 110 روی خط مونتاژ رفت و به یکی از رقبای اصلی پراید تبدیل شد.

محصولات برند چری با برند MVM در ایران تا امروز شامل مینی هاچ‌بک MVM 110، سدان کامپکت ام وی ام ۵۳۰، MVM 110S (فیس‌لیفت ام وی ام ۱۱۰)، هاچ‌بک و سدان کامپکت MVM 315، سدان کامپکت ام وی ام ۵۵۰، شاسی‌بلندهای کامپکت MVM X33، X33S، X33 کراس، ام وی ام X22، ایکس ۲۲ پرو، X555 MVM (اکسلنت و اکسلنت اسپرت) و X55 Pro بوده‌ است.

چون در ایران تقریباً همه ام وی ام را به‌عنوان یک برند چینی مستقل می‌شناسند، در مطلبی جداگانه و مفصل به جزئیات مشخصات فنی، طراحی ظاهری و معایب و مزایای این خودروها می‌پردازیم.
دوباره برند چری

گفتیم که چری پس از توقف استراتژی چند برندی، تلاش کرد دوباره با نام برند اصلی‌ خود (Chery) به میدان بیاید. مدیران خودرو نیز در همین راستا سدان‌های‌ آریزو ۵، Arrizo 5T، آریزو ۵ تی اسپرت، آریزو ۶ و کراس اوورهای تیگو ۵ و تیگو ۷ را تحت نام چری مونتاژ و عرضه کرد.
بررسی ماشین چری آریزو ۵

سدان کامپکت آریزو5 از سال ۱۳۹۵ به جاده‌های ایران رسید. این مدل لوکس ماشین چری ابتدا در تیپ لاکچری (دنده‌ای و اتومات) و سپس با نام اکسلنت (اتوماتیک فول آپشن) عرضه می‌شد.

چری آریزو ۵ دنده‌ای لاکچری به موتور ۱.۵ لیتری، پیشرانه۴سیلندر و گیربکس 5 دنده دستی مجهز بود. قدرت ۱۱۶ اسب بخار، گشتاور ۱۴۱ نیوتون‌متر، شتاب صفر تا صد در ۵/۱۰ثانیه و حداکثر سرعت ۱۸۵ کیلومتر عملکرد فنی نسبتا قابل قبولی برای چری آریزو۵ رقم می‌زند. چری آریزو ۵ دنده‌ای در هر صد کیلومتر، ۵.۸ لیتر بنزین می‌سوزاند که رقم مناسبی است.

آریزو ۵ اتوماتیک (لاکچری و اکسلنت) به پیشرانه توربوشارژ و گیربکس CVT ۹دنده مجهزند. از این موتور با ۱۴۷ اسب بخار توان و ۲۱۰ نیوتون‌متر گشتاور، انتظار چالاکی زیادی می‌رود اما شتاب‌گیری اولیه این دو تیپ کمی کندتر از تیپ دنده‌ای است (۸/۱۱ ثانیه) و مصرف سوخت بالاتری دارند (۶ لیتر در هر صد کیلومتر محیط‌های ترکیبی).

مدیران‌خودرو پس از مدتی با هدف افزایش جذابیت، طراحی ظاهری و کابین داخلی چری آریزو ۵ را دستخوش تغییراتی کرد.

امکانات چری آریزو ۵ جدید شامل این موارد است:

شش کیسه هوای ایمنی (ایربگ‌های جلو، جانبی و پرده‌ای)؛
سیستم‌های ترمز و پایداری ESP ، ABS ، EBD ، TCS، HAC ، EBA؛
سیستم اتوهلد، ترمز پارک برقی، سانروف؛
صندلی‌های چرمی ۶ و ۴حالته راننده و سرنشین جلو؛
سیستم نمایش باد لاستیک‌ها، استارت دکمه‌ای و ورود بدون کلید، آینه‌های برقی، دوربین عقب، کروز کنترل، سنسور عقب، چراغ‌های روشنایی LED؛ صفحه نمایش 8 اینچی لمسی و سیستم صوتی با 6 بلندگو (USB – MP3 – iPod – MirrorLink – SD card).

بررسی چری آریزو فایو تی

بررسی آریزو فایو تی یکی از بهترین ماشین های برند چری

سدان Arizzo 5T نسخه فیس‌لیفت آریزو ۵ است (آریزو5 نیوفیس تیپ IE). جلوپنجره کهکشانی، تغییر طراحی رینگ‌ها، بازطراحی تریم و اجزای مدرن‌تر کابین، فرمان برقی و سیستم تهویه تمام‌لمسی، اتصال USB، و بلوتوث، سیستم‌های Android Auto و CarPlay، دکمه‌های ترمز پارک برقی و اتوهلد و گیربکس مشابه آریزو6 (CVT با 9 دنده دستی) از جذابیت‌های جدید آریزو5 نیوفیس به حساب می‌آید.

تفاوت مشخصات و عملکرد فنی Arizzo 5T با آریزو ۵ به جز گیربکس در سرعت بالاتر (۱۹۰ کیلومتر در ساعت)، شتاب‌گیری بهتر (۱/۱۰ ثانیه) و مصرف سوخت بالاتر (6.9 لیتر در صد کیلومتر) است.

چری آریزو ۵ اسپرت فقط جلوپنجره متفاوتی با خطوط کرومی عمودی و سپرهای جلو و عقب اسپرت‌تری دارد. امکانات اضافه‌شده به این سدان کامپکت چری شامل کنترل لمسی سیستم تهویه، تریم قرمزرنگ کابین، فرمان دی کات، تنظیم برقی صندلی راننده و گرمکن صندلی‌های جلو وگزینه Remote Engine است.
بررسی چری آریزو ۶

چری آریزو ۶ (Arrizo GX‌) روی پلتفرم M1X جگوار لندرور با شباهت‌های فنی بسیار به آریزو ۵ طراحی شده است. این سدان کامپکت چری فقط با تیپ اکسلنت مونتاژ می‌شد. مشخصات و عملکرد فنی چری آریزو ۶ را در این جدول خلاصه کرده‌ایم:

• لوازم يدکی ام وی ام
• لوازم یدکی آریزو
• لوازم یدکی تیگو
• لوازم یدکی فونیکس

حجم موتور (لیتر) ۱.۵
پیشرانه 4 سیلندر توربوشارژ
گیربکس CVT تیپ‌ترونیک 9 دنده
قدرت (اسب بخار) ۱۴۷ (در ۵۵۰۰ دور در دقیقه)
گشتاور (نیوتون‌متر) ۲۱۰ (در ۱۵۰۰ تا ۴۵۰۰ دور در دقیقه)
حداکثر سرعت (کیلومتر در ساعت) ۲۱۰
شتاب صفر تا صد (ثانیه) ۹
مصرف سوخت (لیتر در صد کیلومتر) ۴/۶
امکانات چری آریزو ۶

سدان چری آریزو۶ به طور کلی امکانات ایمنی و آپشن‌های رفاهی و جانبی مناسبی دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

سیستم ایمنی و ترمز: کیسه هوای راننده و سرنشین جلو، ایربگ‌های جانبی و پرده‌ای؛ ترمزهای چهارچرخ دیسکی خنک‌شونده، سیستم‌های کمکی ترمز و پایداری ABS، EBD، ESP، TCS، HAC، EBA، ترمز پارک برقی و اتوهلد؛
سیستم مالتی مدیا: نمایشگر 9 اینچی مرکزی، نویگیشن، سیستم صوتی با 6 بلندگو و ساب‌ووفر؛
مانیتور دیجیتال پشت آمپر با قابلیت نمایش فشار و دمای باد تایرها؛ دوربین‌های پیرامونی 360 درجه، ، سنسور دنده عقب؛
صندلی‌های چرمی با گرمکن جلو، تنظیمات برقی صندلی راننده، تهویه مطبوع الکتریکی با دریچه مجزا برای سرنشینان عقب؛
آینه‌های تاشونده برقی،
سیستم ورود و استارت بدون کلید، ، فرمان برقی با روکش چرم و کلیدهای کنترلی؛ حالت‌های رانندگی اقتصادی و اسپرت؛
کروزکنترل؛
نورپردازی داخلی ، چراغ‌های اتوماتیک جلو با قابلیت تنظیم ارتفاع و سیستم بدرقه، دیلایت؛
سانروف برقی دو حالته.

نسخه‌های مونتاژی چری آریزو ۶ در ایران با حذف امکاناتی مانند رادار نقطه کور، تنظیم برقی صندلی سرنشین جلو، تهویه مطبوع دوگانه و آینه الکتروکرومی وسط عرضه شده‌ است.
بررسی کراس‌اوور چری تیگو۵

چری تیگو۵ از برند چری

چری تیگو ۵ اولین مدلی بود که تحت برند چری در ایران مونتاژ شد. پیش از آن محصولات چری لوگوی MVM را بر جلوپنجره داشتند. این کراس اوور خوش‌طرح پس از عرضه در سال ۱۳۹۴، دستخوش تغییرات زیادی از نظر فنی و ظاهری (فیس‌لیفت) شد و در تیپ‌های اکسلنت (IE)، لاکچری (IL)، لاکچری اسپرت و TE به بازار ایران آمد.
مقایسه مشخصات فنی تیپ‌های چری تیگو ۵

تیپ اکسلنت (IE)، تیپ لاکچری (IL) و لاکچری اسپرت:
حجم موتور (لیتر) ۲
پیشرانه 4 سیلندر
گیربکس CVT ۷ دنده مصنوعی
قدرت (اسب بخار) ۱۳۹
گشتاور (نیوتون‌متر) ۱۸۲
حداکثر سرعت (کیلومتر در ساعت) ۱۷۵
شتاب صفر تا صد (ثانیه) ۱۲.۸
مصرف سوخت (لیتر در صد کیلومتر) ۹

تیپ TE:
حجم موتور (لیتر) ۵/۱
پیشرانه 4 سیلندر توربوشارژ
(مشابه تیگو۷)
گیربکس CVT ۷ دنده مصنوعی
قدرت (اسب بخار) ۱۵۰
گشتاور (نیوتون‌متر) 205
حداکثر سرعت (کیلومتر در ساعت) ۱۷۵
شتاب صفر تا صد (ثانیه) ۱۱.۲
مصرف سوخت (لیتر در صد کیلومتر) ۹

ماشین چری تیگو ۵ در تیپ‌های اکسلنت و لاکچری امکانات مناسبی دارد. آینه‌های تاشوی برقی، دوربین دینامیک دنده عقب، تریم جدید کابین (چرم دو رنگ مشابه تیگو7 اکسلنت)، مانیتور 10 اینچی عمودی، نویگیشن، اضافه‌شدن سنسور جلو و سنسور باران از امکاناتی بود که در طول تغییرات به این کراس اوور محبوب چری افزوده شد. البته در تیپ TEچری تیگو ۵ فقط آپشن‌ فرمان برقی نسبت به تیپ‌های دیگر اضافه شده است.

چری تیگو ۵ دارای کیسه هوا ترمزهای دیسکی جلو و عقب و سیستم‌های ABS ، EBD ، ESP ،ASR، DTC ، HHC و EBAدر بخش ترمز و پایداری است. از دیگر امکانات این کراس اوور چری می‌توان به کلیدهای کنترل سیستم صوتی روی فرمان، اتصال به USB ، مانیتور 7 اینچی لمسی، رینگ 17 اینچی، روکش چرمی غربیلک فرمان، استارت دکمه‌ای، سیستم تهویه اتومات، کروز کنترل، سانروف، آینه وسط الکتروکرومیک، سنسور پارک، دوربین عقب، صندلی های چرمی و دیلایت اشاره کرد.
بررسی چری تیگو ۷

ماشین چری تیگو7 که از سال ۱۳۹۶ تا امروز در ایران مونتاژ می‌شود یکی دیگر از کراس‌اوورهای محبوب چری است. تیگو ۷ سه تیپ اکسلنت، IE و IE اسپرت دارد که از نظر مشخصات فنی تفاوت خاصی ندارند:
حجم موتور (لیتر) ۵/۱
پیشرانه 4 سیلندر توربوشارژ
گیربکس ۶ دنده اتومات دوکلاچه
قدرت (اسب بخار) ۱۴۷
گشتاور (نیوتون‌متر) ۲۱۰
حداکثر سرعت (کیلومتر در ساعت) ۱۹۰
شتاب صفر تا صد (ثانیه) ۱۰.۲
مصرف سوخت (لیتر در صد کیلومتر) ۶.۷

تفاوت‌های این سه تیپ شامل موارد زیر است:

رینگ‌ها در تیپ IE از نوع ده پره‌ای است (که در اکسلنت ۵ پره‌ای بود)؛
تیگو ۷ IE به امکانات جدیدی مانند ترمز پارک برقی (EPB)، اتوهلد، پورت USB برای ردیف عقب، قابلیت کنترل سرعت در سرازیری (DAC)، چراغ مطالعه سرنشینان عقب، روکش‌های جدید صندلی‌ها داشبورد و رودری‌ها و بازطراحی کنسول مرکزی جهز شده بود.
جدیدترین تیپ Tiggo 7، IE اسپرت است که از دو سال پیش با رکاب برقی عرضه می‌شود.

تداوم برندسازی چری در ایران با فونیکس

علاقه چری به ایجاد برندهای جدید، مدیران‌خودرو را بر آن داشت تا محصولات لوکس‌تر و پیشرفته‌تر این خودروساز چینی را با برندی جدید به نام فونیکس روانه بازار ایران کنند.

در حال حاضر مدل‌های فونیکس آریزو ۶ پرو، فونیکس آریزو ۶ GT، فونیکس تیگو ۷ پرو، فونیکس تیگو ۷ پرو مکس، فونیکس تیگو ۸ پرو، فونیکس تیگو ۸ پرو مکس، فونیکس تیگو ۸ پرو ای پلاس (e +) و فونیکس FX در ایران موجود است.