همه چیز در مورد دیفرانسیل خودروها
دیفرانسیل، که در بین تعمیرکاران و علاقمندان خودرو به اختصار “دِف” گفته میشود، یکی از مهمترین اجزای سیستم انتقال قدرت است. دیفرانسیل وظیفه دارد نیروی تولید شده توسط موتور را به چرخها انتقال دهد و آنها را به حرکت درآورد. برای درک بهتر، میتوان به خودروی قدیمی پیکان اشاره کرد که سیستم دیفرانسیل آن از نوع دیفرانسیل عقب بود؛ یعنی نیروی موتور ابتدا به دیفرانسیل عقب منتقل میشد و سپس چرخهای عقب را به حرکت در میآورد.
عملکرد دیفرانسیل
یکی از ویژگیهای اصلی دیفرانسیل این است که به چرخها اجازه میدهد تا در سرعتهای مختلفی بچرخند. برای مثال، وقتی خودرو وارد پیچ میشود، چرخهای داخلی مسیر کمتر و چرخهای خارجی مسیر بیشتری را طی میکنند. دیفرانسیل کمک میکند تا هر یک از چرخها با سرعت مناسب و متناسب با موقعیت حرکت کنند و مانع اصطکاک و خرابی چرخها در هنگام پیچیدن خودرو میشود.
انواع مدلهای دیفرانسیل، مزایا و معایب
1. دیفرانسیل باز (Open Differential)
دیفرانسیل باز یکی از رایجترین و سادهترین مدلهای دیفرانسیل است که در بسیاری از خودروها استفاده میشود. این دیفرانسیل توان را به صورت مساوی بین چرخها توزیع میکند، اما در شرایطی مانند لغزش یکی از چرخها، بیشتر توان به چرخی که مقاومت کمتری دارد منتقل میشود. این مدل برای استفاده در شرایط عادی جادهها مناسب است.
مزایا: ساده بودن طراحی و هزینه ساخت کمتر
معایب: عدم کارایی مناسب در شرایط لغزش، که باعث از دست دادن کنترل خودرو در جادههای خیس یا یخی میشود
2. دیفرانسیل قفلشونده (Locking Differential)
دیفرانسیل قفلشونده مکانیزمی دارد که در صورت نیاز به راننده اجازه میدهد چرخها را قفل کند تا هر دو چرخ با سرعت یکسانی بچرخند. این نوع دیفرانسیل بیشتر در خودروهای آفرود و خودروهایی که به قدرت کشش بالایی نیاز دارند، استفاده میشود.
مزایا: افزایش قدرت کشش در شرایط سخت مانند مسیرهای سنگی یا شنی
معایب: امکان آسیب به تایرها و بخشهای دیگر خودرو در صورت استفاده نادرست
3. دیفرانسیل لغزش محدود (Limited Slip Differential – LSD)
دیفرانسیل LSD توانایی توزیع نیرو بین چرخها را به صورت محدود فراهم میکند. در این نوع دیفرانسیل، در صورت کاهش چسبندگی یک چرخ، قدرت به چرخی که چسبندگی بیشتری دارد منتقل میشود. این دیفرانسیل به خصوص در خودروهای اسپرت و مسابقهای کاربرد زیادی دارد.
مزایا: بهبود کنترل خودرو در شرایط مختلف و افزایش ایمنی
معایب: پیچیدگی بیشتر و هزینه بالاتر نسبت به دیفرانسیل باز
4. دیفرانسیل گشتاور فعال (Active Torque-Split Differential)
این نوع دیفرانسیل پیشرفته، توزیع گشتاور بین چرخها را به صورت خودکار کنترل میکند. سیستمهای الکترونیکی پیچیدهای در این دیفرانسیل تعبیه شده که میتواند به صورت لحظهای توان را به چرخهای مختلف تقسیم کند.
مزایا: بهبود کارایی و کنترل خودرو در سرعتهای بالا و مسیرهای پیچیده
معایب: پیچیدگی زیاد و هزینه بالای تعمیر و نگهداری
5. دیفرانسیل هیبریدی (Hybrid Differential)
دیفرانسیل هیبریدی نوعی دیفرانسیل ترکیبی است که توان الکتریکی را نیز در کنار نیروی موتور به چرخها منتقل میکند. این نوع دیفرانسیل در خودروهای هیبریدی و الکتریکی یافت میشود.
مزایا: کاهش مصرف سوخت و بهبود عملکرد در حالتهای مختلف رانندگی
معایب: وابستگی به سیستمهای الکتریکی پیچیده و هزینه نگهداری بالا
6. دیفرانسیل مرکزی (Center Differential)
این دیفرانسیل به خصوص در خودروهای چهار چرخ محرک (4WD و AWD) به کار میرود و توزیع قدرت را بین محور جلو و عقب خودرو تنظیم میکند. دیفرانسیل مرکزی کمک میکند تا در مسیرهای ناهموار و سخت، کنترل بهتری روی خودرو داشته باشید.
مزایا: افزایش کنترل و عملکرد در مسیرهای خارج از جاده و شرایط سخت
معایب: افزایش وزن و پیچیدگی سیستم
7. دیفرانسیل توزیع کننده گشتاور (Torque Vectoring Differential)
این نوع دیفرانسیل با استفاده از سیستمهای پیشرفته الکترونیکی، گشتاور را به صورت هوشمندانه به هر چرخ میفرستد. در پیچهای تند یا شرایط سخت، این دیفرانسیل میتواند گشتاور بیشتری به چرخهای بیرونی منتقل کند تا از سر خوردن خودرو جلوگیری کند.
مزایا: بهبود مانورپذیری، به خصوص در پیچهای تند و رانندگی پرسرعت
معایب: سیستم پیچیده و هزینه بالای تعمیر و نگهداری
هر نوع دیفرانسیل بسته به نیاز و شرایط مختلف رانندگی میتواند بهترین انتخاب باشد. خودروهای شهری معمولاً از دیفرانسیل باز یا LSD بهره میبرند، در حالی که خودروهای آفرود و اسپرت از دیفرانسیلهای قفلشونده و توزیعکننده گشتاور استفاده میکنند. آشنایی با عملکرد هر یک از این دیفرانسیلها به شما کمک میکند تا خودرویی متناسب با نیاز خود انتخاب کنید و در شرایط مختلف، کنترل و ایمنی بهتری را تجربه نمایید.
کیفیت دیفرانسیل در خودروهای چینی
کیفیت دیفرانسیل در خودروهای چینی تا حد زیادی به مدل خودرو و نوع استفاده از آن بستگی دارد. در سالهای اخیر، با پیشرفت تکنولوژی و افزایش رقابت، خودروسازان چینی بهبودهای قابل توجهی در طراحی و کیفیت دیفرانسیلها ایجاد کردهاند. این پیشرفتها به ویژه در خودروهایی که به منظور استفاده در مسیرهای دشوار (آفرود) طراحی شدهاند، به وضوح قابل مشاهده است. همچنین کیفیت دیفرانسیل به مواد اولیه، طراحی و تکنولوژی ساخت آن بستگی دارد؛ برای مثال دیفرانسیلهای با کیفیتتر دارای عمر طولانیتری هستند و نیروی بیشتری را میتوانند تحمل کند.همچنین امثر خودروهای چینی مثل خودرو جک، برلیانس، لیفان و چانگان تک دیفرانسیل هستند و مجهز یه دیفرانسیل جلو هستند.
لوازم یدکی چانگان
انواع دیفرانسیل: تک دیفرانسیل و دو دیفرانسیل
تا چند سال پیش، اغلب خودروهای چینی که به بازار عرضه میشدند تک دیفرانسیل بودند، به این معنی که نیروی موتور تنها به یک محور (معمولاً محور جلو یا عقب) منتقل میشد. اما با رشد نیازها و تمایل مشتریان به استفاده از خودروهای آفرودی، خودروسازان چینی تصمیم گرفتند تا برخی از مدلها را با سیستم دو دیفرانسیل به بازار عرضه کنند.
خودروهایی مانند KMC T8 و KMC T9 از کرمان موتور و همچنین چری تیگو 8 پرو مکس به سیستم دو دیفرانسیل مجهز شدهاند. دو دیفرانسیل بودن این خودروها به معنی قابلیت بهتر آنها در مسیرهای ناهموار و جادههای آفرود است؛ چرا که نیروی موتور به هر دو محور خودرو منتقل میشود و قدرت بیشتری برای عبور از موانع ایجاد میکند.
قیمت لنت ترمز KMC T8
هماهنگی قدرت موتور با نوع دیفرانسیل
یکی از نکات مهمی که خودروسازان باید به آن توجه داشته باشند، تناسب قدرت موتور با نوع دیفرانسیل است. این به این معنی است که اگر خودرویی با قدرت موتور پایین به سیستم دو دیفرانسیل مجهز شود، ممکن است عملکرد مناسبی نداشته باشد؛ زیرا نیروی تولید شده توسط موتور کافی نیست تا هر دو محور را بهطور مؤثر به حرکت درآورد. بنابراین، وجود سیستم دو دیفرانسیل تنها زمانی مفید است که خودرو به قدرت موتور کافی برای پشتیبانی از آن مجهز باشد، در غیر این صورت، این مشخصه تنها بهصورت نمایشی و برای جذب مشتریان روی کاغذ ثبت شده است و عملکرد واقعی آن رضایتبخش نخواهد بود.
دیفرانسیل یا دِف یکی از اجزای کلیدی در خودروها است که به انتقال نیرو و حرکت چرخها کمک میکند. خودروهای چینی در ابتدا عموماً تک دیفرانسیل بودند، اما با توجه به نیاز بازار و رشد علاقه به خودروهای آفرودی، تولیدکنندگان چینی تصمیم گرفتند مدلهای جدیدتری مانند KMC T8 و T9 و همچنین تیگو 8 پرو مکس را با سیستم دو دیفرانسیل عرضه کنند. البته باید توجه داشت که توان و کیفیت موتور نیز باید با نوع دیفرانسیل هماهنگ باشد تا عملکردی بهینه و رضایتبخش ارائه دهد.