چری
فونیکس
ام وی ام
اکستریم
بررسی عملکرد کاتالیزور خودرو و دلایل خرابی آن
کاتالیزور یکی از اصلی ترین قطعات خودرو است که در صورت خرابی می تواند خسارت های سنگینی به قسمت های مختلف خودرو مانند موتور وارد کند به همین خاطر باید با نشانه های خرابی این قطعه به خوبی آشنا باشید تا بتوانید خرابی آنرا به موقع تشخیص دهید و آنرا تعمیر کنید.
کاتالیزور خودرو چیست؟
کاتالیزور یکی از اجزاء مهم خودرو است که نقش مهمی در کنترل آلایندهها دارد. کاتالیست از قطعات سیستم اگزوز ماشینها میباشد که در فاصلهی قسمت خروجی دود و منیفولد نصب میشود. خودروهای قدیمی ایران این قطعه را نداشتند در حالی که خودروسازان کشورهای مختلف از مدتها پیش کاتالیزور را در خودروها نصب میکردند. ساختمان کاتالیزور زنبوری شکل است و متناسب با عملکرد آن تولید میشود. جنس کاتالیست سرامیک یا فلز میباشد و آلیاژ ایریدیوم پلاتین روی آن را احاطه کرده است.
عملکرد کاتالیزور خودرو
کاتالیزور خودرو گازهای مضر و بد بو را قبل از خروج از اگزوز به گازهای کم ضرر تبدیل میسازد. گازها در اثر احتراق خودرو تولید میشوند. عملکرد کاتالیزور به این صورت است که با گازها وارد واکنش میشود و آنها را اکسید میکند. جنس خاص آلیاژ کاتالیست امکان انجام این واکنش را فراهم میسازد. برای مثال گازهای خروجی سمی مانند مونواکسیدن کربن و هیدروکربن با اثر کاتالیزور به گازهای کم خطر دی اکسید کربن و نیتروژن تبدیل میشوند.
این گازها برای محیط زیست و انسان کم خطر هستند و مانند انواع گازهای سمی تهدید کننده نمیباشند. کاتالیزور قدرت کاهش آلایندهها تا ۸ تا ۳۰ درصد را دارد و نصب آن در خودروها ضروری است. قطعه گاهی عملکرد خود را به درستی انجام نمیدهد در این حالت باید دلایل و علائم خرابی کاتالیزور خودرو را تشخیص داده و در صورت نیاز آن را تعویض نمایید.
دلایل خرابی کاتالیزور خودرو
خرابی کاتالیزور ماشین دلایل مختلفی دارد که عملکرد این قطعه را مختل میسازد. کاتالیزور در این حالت توانایی تبدیل گازهای سمی به گازهای بی خطر را از دست میدهد. کیفیت پایین کاتالیزور و گرفتگی آن، معیوب بودن انژکتور، کارکرد موتور در فشار بالا، داغ شدن موتور خودرو،بی کیفیت بودن سوخت، روغن سوزی موتور، خراب شدن شمع و نشتی مایعات خودرو از عوامل خرابی کاتالیزور هستند. علاوه بر این ممکن است موارد دیگری در این مورد دخیل باشند.
کیفیت پایین کاتالیزور و گرفتگی آن
کیفیت پایین کاتالیزور یکی از دلایل اصلی خرابی آن است که پس از نصب زودتر از کار میافتد. کاتالیزورهای فیک از مواد اولیهی بی کیفیت ساخته میشوند و بلافاصله در اثر گازها و کارکرد موتور خودرو کارایی خود را از دست میدهند. در مواردی ساختمان کاتالیزور دچار آسیب جدی میشود و گازها را کنترل نمیکند؛ همچنین گرفتگی این قطعهها با دوده، ذرات ریز و آلایندهها باعث خرابی آنها میشوند.
معیوب بودن انژکتور
انژکتور در احتراق خودرو نقش دارد که در صورت معیوب بودن این عمل به طور صحیح انجام نمیشود. در چنین حالتی دوده در کاتالیزور تجمع مییابد و دمای آن در اثر کارکرد پیوسته بالا میرود و خراب میشود.
کارکرد موتور در فشار بالا
رانندگی با سرعت مناسب در مسیرهای مختلف در حفظ قطعات خودرو مؤثر است. در مقابل تحت فشار قرار دادن موتور خودرو در اثر سرعت بالا باعث تجمع ضایعات بیشتر در کاتالیزور میشود. در این حالت دمای کاتالیزور نیز افزایش مییابد و در صورت تکرار رانندگی با چنین شرایطی این قطعه کارایی خود را از دست میدهد.
داغ شدن موتور خودرو
موتور خودرو در اثر رانندگی با دور بالا باعث افزایش دمای گازهای تولید شده میشود. در صورتی که به طور مداوم موتور خودرو با دمای بالاتر از ۱۶۰۰ درجه کار کند گازها نیز دچار افزایش دما میشوند. حرکت گازهای دارای دمای بالا از کاتالیزور آن را ذوب میکنند. عملکرد کاتالیزور ذوب شده مختل میشود و لازم است آن را تعویض نمایید.
بی کیفیت بودن سوخت باک
اگر بنزین مورد استفاده در باک خودرو بی کیفیت باشد در موتور بهتر کار نمیکند. این سوختها دارای ذرات ریزی هستند که در اثر نسوختن در کاتالیزور جمع شده و باعث گرفتگی آن میشوند. همچنین سوخت بی کیفیت احتراق ناقص خودرو را به دنبال دارد.
سوختن روغن در موتور
اگر موتور خودرو روغن را بسوزاند نشان از بروز مشکل در آن است که باید تعمیر شود. در اثر روغن سوزی مداوم موتور دوده در کاتالیزور جمع شده و آن را مسدود میکند.
علائم خرابی کاتالیزور
خرابی کاتالیزور با یکسری نشانههایی مشخص میشود که در صورت پی بردن میتوانید زودتر خودرو را به تعمیرگاه ببرید. پخش بوی نامطبوع، تولید صدا، کاهش قدرت موتور، مختل شدن استارت خودرو و خروج دود تیره از اگزوز از علائم خرابی کاتالیزور میباشند و با کمی بررسی قابل تشخیص هستند.
پخش بوی نامطبوع
هنگامی که بوی نامطبوعی شبیه تخم مرغ گندیده از اگزوز خودرو استشمام کنید نشان از مشکل پیدا کردن کاتالیزور است. این بوی بد ناشی از تبدیل نشدن گوگرد سمی به گاز بی خطر است. گوگرد گازی بد بو میباشد که کاتالیزور باید آن را به دی اکسید کربن تبدیل کند.
تولید صدا
در صورتی که هنگام استارت زدن خودرو صداهای ضربه و عجیب شنیدید ممکن است از خرابی کاتالیزور باشد. ذرات ریز موجود در کاتالیزور با دیوارهی آن برخورد کرده و این صداها را ایجاد میکنند.
کاهش قدرت موتور
گرفتگی کاتالیزور میزان قدرت موتور خودرو را به طور چشمگیری کاهش میدهد. این حالت باعث بازگشت آلایندهها به سیستم احتراق خودرو میشود و عملکرد آن و موتور را مختل میکند.
نظرات کاربران